Odpowiada za nią wirus z rodzaju Lyssavirus, mający powinowactwo do ośrodkowego układu nerwowego. Przenoszony jest ze zwierząt na ludzi
Do zakażenia dochodzi w wyniku kontaktu bezpośredniego poprzez ugryzienie bądź zanieczyszczenie śliną uszkodzonej skóry lub błon śluzowych człowieka (jamy ustnej, nosa, spojówki oka) przez chore zwierzę.
Głównym rezerwuarem wirusa są dzikie zwierzęta m.in. lisy, wilki, szczury, jeże, nietoperze oraz zwierzęta domowe i gospodarcze. Okres inkubacji jest różny w zależności od ilości wirusa, jego zjadliwości, wrót zakażenia, a także rozległości ran. W przypadku ludzi trwa zazwyczaj od 2 do 12 tygodni. Początkowo mogą wystąpić objawy takie jak rozdrażnienie, ból głowy, utrata apetytu. W miejscu ukąszenia odczuwa się mrowienie. Wkrótce pojawia się i szybko narasta niepokój ruchowy, omamy wzrokowe i słuchowe, a także bolesne skurcze mięśni. W rozwiniętym stadium choroby występuje wodowstręt, światłowstręt, a niekiedy nawet napady szału. W ostatnim etapie choroby dochodzi do porażenia nerwów, prowadzących do śmierci.
W celu zapobiegania występowaniu wściekliźnie należy pamiętać o szczepieniach zwierząt domowych, unikać kontaktów z nieznanymi oraz dzikimi zwierzętami, a także jak najszybciej udać się po pomoc medyczną po potencjalnym narażeniu jeszcze przed wystąpieniem symptomów.
W przypadku pogryzienia człowieka przez podejrzane o wściekliznę zwierzę należy:
pozwolić, aby krew przez jakiś czas swobodnie wypływała z rany
przemyć ranę wodą z mydłem
zdezynfekować ranę
nałożyć opatrunek
niezwłocznie zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu
Niestety w przypadku wścieklizny leczenie swoiste nie istnieje, dlatego tak ważne jest jak najwcześniejsze poinformowanie lekarza o fakcie pokąsania lub zadrapania przez zwierzę, co do którego nie ma pewności, że nie jest zakażone wirusem lub chore.
Lekarz ocenia stopień narażenia pacjenta na wystąpienie wścieklizny lub innych chorób (m.in tężca) i decyduje o ewentualnym wdrożeniu szczepień poekspozycyjnych. Ponadto dokonuje zgłoszenia do Państwowego Inspektora Sanitarnego, właściwego terenowo dla miejsca zdarzenia, ponieważ osoby pokąsane przez zwierzęta podlegają nadzorowi epidemiologicznemu prowadzonemu przez Państwową Inspekcję Sanitarną poprzez przeprowadzony wywiad epidemiologiczny, a następnie zgłoszenie sprawy do Powiatowego Lekarza Weterynarii celem ewentualnej obserwacji zwierzęcia i wykluczenia wścieklizny.
Gdzie można zaszczepić się przeciw wściekliźnie?
DOROŚLI:
PORADNIA CHORÓB ZAKAŹNYCH Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im.
J. Gromkowskiego – Wrocław, ul. Koszarowa 5, tel. 71 326 13 25
DZIECI:
Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych – Wrocław, ul. Chałubińskiego 2-2a, tel. 71 770 31 51
Uważaj na zwierzęta, których nie znasz. Jeśli widzisz bezpańskiego psa lub kota, nie głaszcz go. A jeśli zaobserwujesz niepokojące zachowanie zwierzęcia należy to zgłosić do właściwego miejscowo Powiatowego Lekarza Weterynarii.
