21, 22, 24 i 25 lipca 2025 odbył się cykl spotkań w ramach inicjatywy oddolnej "Tożsamość, praca, miłość… i co jeszcze?" w grupie łącznie 23 młodych osób, aby badać i tworzyć nowe podejścia do tych tematów. Czwartym, wspólnie wybranym przez uczestników tematem, była śmierć.
W ramach projektu zgromadziła się grupa zaangażowanych, otwartych i ciekawych siebie oraz innych osób. Spotkania miały na celu stworzenie przestrzeni do wymiany spostrzeżeń, nadziei i smutków związanych z realiami współczesnego świata. Szczególną uwagę poświęcono doświadczeniom pokolenia Z, które coraz częściej odczuwa nieadekwatność oczekiwań stawianych przez rodziny czy instytucje wobec rzeczywistości, w której przyszło funkcjonować.
Nie chodziło o odrzucenie dorobku wcześniejszych pokoleń, lecz o potrzebę przedefiniowania wartości, które wcześniej uchodziły za oczywiste. Przykładem są refleksje na temat pracy - coraz częściej postrzeganej jako przestrzeń, w której powinien łączyć się zarobek, pasja i wnoszenie wartości dla innych ludzi, najlepiej z naszego otoczenia. Wydaje się, że coraz rzadziej istotny jest status społeczny wykonywanego zawodu, być może dlatego, że zanika ich prestiż i sztywne podziały. Pojawia się także potrzeba posiadania różnorodnych umiejętności, którymi można się dzielić i które da się samodzielnie spieniężać zamiast jednego, "pewnego" zawodu na całe życie.
Podkreślono większą otwartość na rozmowy o trudnych tematach i różnicach zdań. Mówienie o śmierci pomaga ją oswajać i pokonać lęk przed nieznanym. Rozmowy o miłości pokazują, że nie istnieje jeden wzorzec idealnej relacji, każdy samodzielnie odkrywa, czego w relacjach szuka i potrzebuje. Rozmowy o pracy pomagają dostrzec, że hasła typu "ciężka praca popłaca" mogą prowadzić do nadmiernej produktywności kosztem czasu dla siebie, przyjaciół i rodziny. Pokolenie Z chce mówić o tym, kim jest, ale przede wszystkim, najpierw, pozwolić sobie odkryć różne części siebie.
Choć celem spotkań nie było dochodzenie do obiektywnych prawd, wypracowano kilka wspólnych wniosków:
- Warto poszerzać i dekonstruować swoją tożsamość. Silne przywiązanie do określonego obrazu siebie może utrudniać zmianę i rozwój.
- Praca nie ogranicza się do zarabiania. Bez pracy reprodukcyjnej (opiekuńczej, związanej z dbaniem o gospodarstwo domowe, często nieodpłatnej), praca produkcyjna nie mogłaby istnieć ani się rozwijać.
- Miłości uczy się przez całe życie.
- Śmierć jest obecna bliżej, niż się wydaje - często bywa wypierana z codziennego myślenia.
- Lepiej wychodzić do ludzi i rozmawiać o trudnych tematach, niż pozostawać w zamkniętym kręgu własnych przekonań.
- Nie ma możliwości pełnego poznania własnej tożsamości.
- Sposób w jaki człowiek się wyraża, dużo mówi o jego życiu wewnętrznym. O tym samym można opowiedzieć na różne sposoby, np. bardzo zero-jedynkowo i konkretnie albo poetycko, symbolicznie, metaforycznie.
Zwrócono również uwagę na potrzebę spotkań, budowania relacji i wspólnego opowiadania o świecie. Działania te dają siłę oraz kierunek do zmian, niekoniecznie spektakularnych, ale wystarczających, by życie jednostek i całych społeczności stawało się pełniejsze i spokojniejsze.
"Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021-2025".
