Europejski Tydzień Szczepień

Tegoroczna kampania będzie miała na celu poprawę przyjmowania szczepionek w kontekście Europejskiej Agendy Szczepień 2030 i globalnego spadku wskaźników szczepień z powodu pandemii COVID-19.

Celem Tygodnia Szczepień w Polsce jest podkreślanie roli szczepień – powszechnych i indywidualnych – poprzez:

• podnoszenie świadomości potrzeby i prawa każdego dziecka do ochrony przed chorobami, którym można zapobiegać za pomocą szczepień ochronnych,

• zwracanie szczególnej uwagi na szczepienie pacjentów z grup wysokiego ryzyka.

Co roku odnotowujemy coraz wyższy wskaźnik odmów szczepień obowiązkowych u dzieci i młodzieży. Jak podaje Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB, w czasie ostatnich 5 lat liczba uchyleń od szczepień obowiązkowych zwiększyła się 2-krotnie, od 40,3 tys. uchyleń w 2018 roku do 72,7 tys. uchyleń w 2022 roku.

Taka sytuacja grozi epidemiami wyrównawczymi chorób, przeciw którym mamy przecież bezpłatne, bezpieczne i skuteczne szczepionki. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy na danym terenie zbierze się większa grupa niezaszczepionych dzieci. Wtedy kontakt z np. wirusem odry czy bakterią krztuśca grozi w dłuższej perspektywie lokalną epidemią. Lęk przed szczepionkami często wynika z niewiedzy i braku wiary w ich skuteczność. Warto jednak podkreślić, że od ponad 200 lat szczepionki uratowały miliony istnień ludzkich na całym świecie. Dzięki szczepieniom wyeliminowano ospę prawdziwą, a śmiertelne choroby zakaźne, takie jak poliomyelitis są pod kontrolą.

Przypomnijmy więc czym są szczepionki?

Szczepionki to produkty lecznicze podawane osobom zdrowym w celu ochrony przed chorobami zakaźnymi. Są to produkty pochodzenia biologicznego, zawierające antygeny zdolne do indukcji określonych procesów immunologicznych, warunkujących powstanie trwałej odporności bez wywoływania działań toksycznych. Szczepionka wywołuje odpowiedź immunologiczną podobną do naturalnej odporności, którą uzyskuje się po przebytym zakażeniu lub chorobie. Głównym celem szczepionki jest ochrona przed ciężkim przebiegiem choroby i powikłaniami, których nie da się przewidzieć.

Czym jest szczepienie?

Szczepienie polega na podaniu pacjentowi (przez uprawniony do tego personel medyczny) szczepionki przeciw chorobie zakaźnej, by organizm pacjenta się na nią uodpornił. Szczepienie ochronne jest świadczeniem zdrowotnym z zakresu profilaktyki. Szczepienia mogą być wykonywane w podmiotach prowadzących działalność leczniczą (w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej i praktykach lekarskich). Procedura szczepienia zawsze obejmuje dwie podstawowe czynności: badanie lekarskie, na podstawie którego lekarz kwalifikuje pacjenta do szczepienia (lub podejmuje decyzję o odroczeniu) oraz podanie szczepionki. W zależności od rodzaju danej szczepionki, jest ona podawana albo poprzez iniekcję (zastrzyk) albo w formie doustnej.

Czy szczepienia są bezpieczne?

Bezpieczeństwo każdej szczepionki jest oceniane na wszystkich etapach badań, które są nad nią prowadzone, a także w trakcie produkcji oraz podczas stosowania zarejestrowanych i dopuszczonych do obrotu preparatów.

Badania kliniczne potwierdzają, że wszystkie dostępne w Polsce szczepionki spełniają standardy jakości, bezpieczeństwa i skuteczności. Każda szczepionka wprowadzona na polski rynek musi pozytywnie przejść badania laboratoryjne. Kontrolowane są wszystkie serie szczepionek wprowadzane do obrotu w Polsce. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych stale monitoruje niepożądane odczyny poszczepienne. Przestrzeganie tych wysokich standardów przez podmioty działające w systemie ochrony zdrowia gwarantuje bezpieczeństwo osób poddawanych szczepieniom.

Dlaczego warto się szczepić?

Szczepienia ochronne to najskuteczniejszy – biorąc pod uwagę odsetek zachorowań, których można uniknąć szczepiąc całą populację – i najbardziej efektywny sposób zapobiegania wielu chorobom zakaźnym. Zapewniając odporność na te choroby, chronią nas przed ich groźnymi skutkami. Szczepiąc siebie i swoich bliskich chronimy przed ciężkimi zachorowaniami także te osoby, których nie można zaszczepić z przyczyn medycznych.

Pamiętajmy:

• Szczepienia ratują życie.

• Epidemie chorób zakaźnych nadal stanowią poważne zagrożenie, także dla Europejczyków.

• Powikłania chorób, którym można zapobiegać za pomocą szczepień ochronnych, wciąż grożą śmiercią – szczególnie małym dzieciom.

• Szczepienia eliminują groźne choroby z naszego otoczenia.

• Szczepienia są tańsze niż leczenie powikłań chorób zakaźnych.

• Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne.